Κρητικός Σωτήριος (Κέρκυρα, 1888-1945).
Ονομαστός Επτανήσιος μουσικός (κορνίστας), αρχιμουσικός και συνθέτης κομματιών για μπάντα. Μαθήτευσε στη Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας (κόρνο) και συνέχισε σπουδές στο Εθνικό Ωδείο (υπήρξε ο πρώτος πτυχιούχος του στα ανώτερα θεωρητικά και τη διεύθυνση μπάντας). Διετέλεσε αρχιμουσικός της Φιλαρμονικής Εταιρείας “Μάντζαρος” (από 1.1.1926 ως 18.5.1932 και από 26.6.1933 ως τη μέρα του θανάτου του: 16.4. 1945). Υπηρέτησε επίσης ως καθηγητής μουσικής στη Μέση Εκπαίδευση. Παράλληλα έπαιζε κόρνο στις ορχήστρες των μελοδραματικών θιάσων που επισκέπτονταν την Κέρκυρα. Έγραψε πολλά έργα ρεπερτορίου μπάντας, πένθιμα και θριαμβευτικά εμβατήρια καθώς και ένα Divertimento, που παίζεται τακτικά. Διακρινόταν για τις “ογκώδεις” και ηχηρές ενορχηστρώσεις του. Δίδαξε και στο Ωδείο Κερκύρας. Ανάμεσα στους μαθητές του και ο αείμνηστος Γεώργιος Περούλης.
(Ακολουθεί το βιογραφικό του Σωτ. Κρητικού απο το αναμνηστικό φυλλάδιο της ΦΕΜ για τη διαχρονική παρουσία της στη θρησκευτική παράδοση της Κέρκυρας (1997))
Μια καταλυτική προσωπικότητα που στιγμάτισε όλη την πορεία της “Μαντζάρου” και όχι μόνο. Πειθαρχημένος, αυστηρός, αυταρχικός μα με μεγάλη ευγένεια ψυχής και αίσθηση αξιοπρέπειας, ο Κρητικός ήταν ο Αρχιμουσικός που μετά τους Μάστορα και Visconti οδήγησε τη “Μάντζαρο” σε δρόμους ποιότητας και απλησίαστους μουσικούς ορίζοντες. Μουσικός της “Μαντζάρου” παίζοντας corno , σπουδάζει θεωρητικά με τη βοήθεια της, στο περίφημο Ελληνικό Ωδείο του μεγάλου Μανόλη Καλομοίρη. Βρίσκεται κατόπιν επικεφαλής σε Μπάντα του στρατού και μερικά χρόνια αργότερα ξανά στην Κέρκυρα ως καθηγητής Ωδικής σε Γυμνάσιο της πόλης μας. Παράλληλα αναλαμβάνει Αρχιμουσικός της “Μαντζάρου” όπου για είκοσι περίπου χρόνια θα προσφέρει τα πάντα στη Φιλαρμονική που τόσο αγαπούσε. Ηγετική φυσιογνωμία με θυελλώδη νεύρα, για όσους τον θυμούνται, μα με μια τεράστια καρδιά για την Μπάντα του και για τους μουσικούς του. Με εμφανή την επίδραση του Βάγκνερ στη μουσική του γραφή ο Κρητικός συνέθεσε πολλά μουσικά κομμάτια που φανερώνουν την εξοικείωση του με τα μυστικά των οργάνων της Μπάντας.
Τα “Βάια”, καθώς και πολλά άλλα έργα του είναι μια αυλή περιουσία για τη “Μάντζαρο” που η αξία της είναι τρομερά δύσκολο να εκτιμηθεί. Η πορεία του Κρητικού ως Αρχιμουσικού της “Μαντζάρου” ήταν απόλυτα πετυχημένη. Όμως η μοίρα αυτών που υπηρετούν την τέχνη με αγνότητα και χωρίς προσωπικές επιδιώξεις τους επιφυλάσσει άδοξο τέλος.
Καθηγητής μουσικής με λιγοστούς πόρους και χωρίς τους αναγκαίους δεσμούς με την εξοχή ώστε να εξοικονομεί λίγο λάδι ή μερικούς καρπούς, ο Κρητικός, στη διάρκεια της Κατοχής βρέθηκε σε οικονομική δυσχέρεια. Κατοικώντας δίπλα στην εκκλησία τ’ Αγίου, το μόνο του καταφύγιο ήταν η “Μάντζαρος” η οποία και αυτή με δυσκολία λειτουργούσε. Ο μεγάλος μαέστρος, για να επιβιώσει κόβει από τη μπακέτα του τις ασημένιες της άκρες για κάποια χρήματα Και μέσα στην τραγική αυτή κατάσταση, μια συκοφαντική κατηγορία υποχρεώνει το σεμνό Αρχιμουσικό σε ψυχική κατάρρευση. Τις τελευταίες του μέρες, η μόνη του ανακούφιση ήταν η φιλοξενία της εκκλησίας και η αγαπημένη του “Μάντζαρος”. Η αίσθηση του τέλους βρήκε το μαέστρο “επί το έργον” στο Πάρκο, την ώρα κάποιας συναυλίας όπου υπέστη βαρύ εγκεφαλικό. Στερνή του επιθυμία, να κατεβεί για τελευταία φορά τα σκαλοπάτια της “Μαντζάρου”, ακούγοντας τη marcia του Ανδρώνη. Όπως και έγινε. Ήταν Απρίλης του 1945.
Για δέκα και για δεκαπέντε χρόνια αργότερα, οι εφημερίδες της εποχής θα μνημονεύουν τον Κρητικό ως τη μορφή που τελειοποίησε τη μουσική ποιότητα της “Μαντζάρου”.
Σήμερα, εμείς με δέος αντικρίζουμε στην παρτιτούρα τις νότες του και προσπαθούμε να φανούμε άξιοι μαθητές του…
